Mousso-espiralo-serpentouso
Tortella tortuosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle tortueuse.
Descripcioun :Aquelo mousso coumuno trachis en couissin o en mato denso sus li roco cauquiero. Li fueio de 2 à 6 mm, acabado pèr uno longo pouncho, se recounèisson coume tóuti li Tortella à soun V entre la baso ialino e lou aut verd. Un cop seco devènon touto torso, serpentouso. La sedo de l'espouroufite èi longo de 2 à 3 cm e l'urno (3 mm) a un peristome espirala de 2 à 3 tour.
Usanço :Poudèn s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella.
Port : Acroucarpo
Taio : 2 à 5 cm
Fueio : 2 à 6 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 2 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 2 o 3 tour
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Roco
- Claparedo
- Souco d'aubre
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-oulartico
e Mediterrano
Ref. sc. : Tortella tortuosa (Hedw.) Limpr., 1888
Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )